Όταν μια έρευνα παίρνει 30 χρόνια για να ολοκληρωθεί και βάζει στο μικροσκόπιο στοιχεία από περισσότερες από χίλιες εταιρείες, τότε τα αποτελέσματά της έχουν σίγουρα πολλά να προσθέσουν στη συζήτηση για τον επιτυχημένο ηγέτη. Γενικά η ηγεσία, ως η ικανότητα των στελεχών να παρακινούν και να εμπνέουν τις ομάδες τους προς την κοινή επίτευξη των στόχων τους είναι ένα θέμα που συζητιέται συχνά, κι εξίσου συχνά παραγνωρίζεται. Για τα χαρακτηριστικά του επιτυχημένου ηγέτη έχουν γραφτεί πολλά από πολλούς, και από εμάς (όπως αυτό κι αυτό). Αναζητώντας, λοιπόν, το DNA του ηγέτη, σε μια πρόσφατη έρευνά του το περιοδικό Harvard Business Review, παρουσίασε το μοντέλο ηγεσίας 5 επιπέδων: σύμφωνα με αυτό υπάρχουν 5 διαφορετικοί τύποι ηγετών, με διαφορετική αποτελεσματικότητα ο καθένας:
- Άτομα σε διάφορα, ακόμη και μη διοικητικά πόστα, με μεγάλες ικανότητες και δεξιότητες- αυτοί που πάνω απ’ όλα είναι πολύ καλοί στη δουλειά τους
- Στελέχοι που αποδίδουν καλά σε ομάδες και εμπνέουν την ομαδικότητα
- Managers με αυξημένες ηγετικές δεξιότητες
- Αποτελεσματικοί ηγέτες
- Ηγέτες του “5ου επιπέδου”
Το DNA του ηγέτη του 5ου επιπέδου
Αυτός ο τελευταίος τύπος ηγέτη, σύμφωνα με την έρευνα που έχει διαρκέσει περισσότερα από 30 χρόνια κι έχει συγκεντρώσει στοιχεία για περισσότερες από 1000 εταιρείες, είναι αυτός που ξεχωρίζει τις καλές από τις σπουδαίες εταιρείες: Είναι ο ηγέτης που συγκεντρώνει τα θετικά στοιχεία των προηγούμενων τεσσάρων τύπων, αλλά ταυτόχρονα είναι τολμηρός και μετριόφρων, παίρνει την ευθύνη και δίνει τα εύσημα. Ο ηγέτης του 5ου επιπέδου, έχει τις γνώσεις και το θάρρος να πάρει τολμηρές αποφάσεις και να επωμιστεί το κόστος τους, την αυτοπεποίθηση να αφοσιωθεί στην ανάπτυξη της ομάδας του χωρίς να νιώθει απειλή, την ωριμότητα να μην αποζητά τον έπαινο και την επιβεβαίωση. Μάλιστα, αυτό είναι ένα από τα παράδοξα, όπως σημειώνει η έρευνα αφού στην πραγματικότητα στις περισσότερες περιπτώσεις αυτά τα στελέχη ήταν προσωπικά υπεύθυνοι για την επιτυχία των εταιρειών τους (υπό την έννοια ότι οι δικές τους σωστές αποφάσεις έφεραν την επιτυχία).
“Αυτός ο συνδυασμός είναι εξαιρετικά σπάνιος”, θα πει κανείς. Πράγματι. Όμως αυτός είναι ίσως ο λόγος που κάποιες εταιρείες καταφέρνουν να ξεπεράσουν εμπόδια και να διαπρέψουν, ενώ άλλες ταλαιπωρούνται και ταλανίζονται από τον ανταγωνισμό και το micromanagement. Το βίντεο του Harvard Business Review παρακάτω εξηγεί αναλυτικά την τυπολογία του ηγέτη (πατήστε cc για αγγλικούς υπότιτλους) και μπορεί να γίνει εξαιρετική τροφή για σκέψη για όλους όσους η ηγεσία δεν είναι κληρονομικό χάρισμα ή συνοδευτικό ενός τίτλου, αλλά μια μάχη που κερδίζεται μέρα με τη μέρα.