Μην παραξενεύεσαι που μέσα σε ένα marketing blog βρίσκεις ένα τέτοιο άρθρο. Αφορά την επικοινωνία και πώς τίποτα δεν αφήνεται στην τύχη. Προσωπικά, δεν πιστεύω στον αυθορμητισμό της πολιτικής, στα πράγματα που έγιναν “τυχαία” ή απλά προέκυψαν. Κι αυτό το άρθρο, που έγραψα για τους συνεργάτες μου, στο Myextension.gr θα σου δώσει μια εικόνα γιατί.
Η επανάσταση ξεκινάει από το χτένισμα! Όταν μιλάμε για πολιτική, τίποτα δεν είναι τυχαίο: το ντύσιμο, η στάση του σώματος, οι λέξεις που επιλέγονται, όλα αυτά είναι μικρά κομμάτια ενός μεγάλου παζλ, της εικόνας. Επομένως, είναι λογικό ότι τα χτενίσματα των πολιτικών επιλέγονται για να ταιριάξουν στην μεγάλη εικόνα- αφήνοντας εντελώς στην άκρη τις προσωπικές προτιμήσεις των εκάστοτε πρωθυπουργών, υποψηφίων Προέδρων κλπ. Την ίδια στιγμή, η κοινωνία εκφράζεται μαζικά μέσα από τα hairstyles, αντιδρώντας, επαναστατώντας και φωνάζοντας με κάθε τρόπο για αλλαγή.
ΤΟ ΣΟΒΑΡΟ ΚΑΡΕ ΚΑΙ Ο ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ
Αν πάρουμε τις γυναίκες πολιτικούς, ξεκινώντας από τη Θάτσερ της Αγγλίας και φτάνοντας μέχρι την Άνγκελα Μερκελ, τα χτενίσματά τους έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό, που δεν περνάει απαρατήρητο: έχουν όλες καρέ μαλλιά, σε γενικές γραμμές στο ίδιο μήκος, πάντα χτενισμένα στην εντέλεια και με μια χωρίς να πετάει τρίχα. Είναι θηλυκές με αυτό το χτένισμα; Όχι ιδιαίτερα, και αυτός ακριβώς είναι ο σκοπός: Σε μια ανδροκρατούμενη πολιτική σκηνή, οι γυναίκες πολιτικοί επιλέγουν να περιορίσουν τη θηλυκότητά τους, για να «παίξουν» με τους ίδιους όρους. Το αυστηρό και σχεδόν αδιάφορο χτένισμά τους γίνεται όπλο για να υπερασπιστούν την σοβαρότητά τους, και να παρακάμψουν τα στερεότυπα.
Στην πολιτική, ο σκοπός του hairstyle είναι ακριβώς αυτός: να περνάει αδιάφορο. Οι κομμωτές των γυναικών της πολιτικής κάνουν πολύ μεγάλες προσπάθειες ώστε να μην ξεφεύγει ούτε τρίχα, να μην πέφτει τίποτα στο πρόσωπο και να μην αναγκάζεται η πολιτικός να ασχοληθεί καθόλου με τα μαλλιά της, αφενός γιατί δεν επιτρέπεται τίποτα να τραβάει την προσοχή μακριά από τον πολιτικό λόγο, κι αφετέρου γιατί η επιτυχημένη πολιτικός δεν ασχολείται με τα μαλλιά της. Στον σκληρό κόσμο της εικόνας, η παραμικρή κίνηση μπορεί να ερμηνευτεί ως μήνυμα: μια πολιτικός που στη μέση μια ομιλίας διορθώνει τα μαλλιά της είναι μια πολιτικός με λάθος προτεραιότητες.
ΤΟ ΧΤΕΝΙΣΜΑ ΤΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ
Από την άλλη, πρόσωπα που επιστρατεύονται για να υποδηλώσουν την ανανέωση αποφεύγουν το αυστηρό bob ακριβώς για να διαχωρίσουν τη θέση τους από το παλιό: η Kate Middleton για παράδειγμα, όχι μόνο έχει μακριά μαλλιά, αλλά αλλάζει και χρώμα συχνά (στο πλαίσιο βέβαια των απειροελάχιστων αλλαγών που επιτρέπονται ώστε να μην σοκαριστεί το έθνος). Αν πάμε στις ΗΠΑ, το γεγονός ότι η αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Kamala Harris και η ταχέως ανερχόμενη Alexandria Ocasio-Cortez σπάνε το πρότυπο του σοβαρού καρέ, είναι μια δήλωση από μόνη της. Ειδικά στην περίπτωση των hairstyles των Αφροαμερικανών η συζήτηση είναι μεγάλη και ονομάζεται «Hair Politics»: τα afro χτενίσματα ή τα κοτσιδάκια δεν έχουν τον παραμικρό χώρο τόσο στην πολιτική ώστε και στις υψηλές θέσεις των επιχειρήσεων. Για την Kamala Harris, η επανάσταση γίνεται, θα έλεγε κανείς, προς την ασφαλή κατεύθυνση.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ
Από την άλλη πλευρά, είναι εντυπωσιακό πώς οι κοινωνίες αντιδρούν στην πολιτική μέσω των χτενισμάτων (και πώς αυτές οι πολύ ηχηρές δηλώσεις συχνά μας διαφεύγουν). Είναι χαρακτηριστικό των γυναικών που θέλουν να υποδηλώσουν την αντίθεσή τους να επιλέγουν το ξυρισμένο κεφάλι, ως ένδειξη ανυποταγής στα καθώς πρέπει στερεότυπα. Στις ΗΠΑ, μετά την εκλογή του Trump στη θέση του προέδρου, παρατηρήθηκε μια μαζική αλλαγή χρώματος προς τα καστανά: όλοι αυτοί που δεν ήθελαν την εκλογή του Trump και διαφωνούσαν με την πολιτική του, ταύτισαν το ξανθό με εκείνον, κι έσπευσαν να πάρουν απόσταση, αλλάζοντας χρώμα! Αυτή η μαζική τάση έχει μελετηθεί εκτενώς από τους κοινωνιολόγους και έχει καταγραφεί ως μια μορφή αντίδρασης με βαθύ ψυχολογικό υπόβαθρο και νόημα.
Ίσως η μεγαλύτερη επανάσταση όμως να έγινε την εποχή των χίπηδων. Οι ατημέλητοι μακρυμάλληδες που αντιμετωπίστηκαν ως παρίες από τη συντηρητική κοινωνία δεν απείχαν από τα κομμωτήρια γιατί δεν είχαν χρόνο. Την εποχή που ο πόλεμος του Βιετνάμ αποδεκάτιζε τον αμερικανικό στρατό και πλήγωνε την αμερικανική οικογένεια, τα μακριά μαλλιά ήταν ό,τι πιο αποστασιοποιημένο από τους κοντοκουρεμένους και φροντισμένους νεοσύλλεκτους. Αν το κοντό μαλλί σήμαινε πόλεμο, τότε το μακρύ μαλλί θα έπρεπε να σημαίνει ειρήνη.
ΠΟΛΙΤΙΚΟ STATEMENTΟι ιστορικοί των μαλλιών -ναι υπάρχουν, με την Rachael Gibson (@thehairhistorian) να είναι η επιδραστικότερη ανάμεσά τους- κατατάσσουν την πανδημία ως ένα από τα γεγονότα που θα προκαλέσει νέες μεγάλες αλλαγές στα hairstyles. Ήδη έχει καταγραφεί μια στροφή προς τις ροζ βαφές η οποία μάλιστα προβλέπεται να διευρυνθεί λόγω της συναισθηματικής της υπόστασης.
Τα ροζ μαλλιά είναι έξω από το «συνηθισμένο» και δημιουργούν μια απόσταση από την πραγματικότητα που μας κράτησε μέσα στα σπίτια για τόσο καιρό. Επίσης, μιλάμε για ένα χρώμα που είναι συνδεδεμένο με την αισιοδοξία και την αθωότητα, στα οποία επιτέθηκε με μένος ο Covid-19. Ακόμη και το πρόωρο άνοιγμα των κομμωτηρίων παγκοσμίως- στη Γερμανία παρά το σκληρό lockdown, κομμωτήρια και κουρεία άνοιξαν «για λόγους αξιοπρέπειας»- είναι μια ακόμη απόδειξη ότι το χτένισμά μας αφορά πολλά περισσότερα από τις τρίχες.
Είναι η στάση μας απέναντι στη ζωή, η ασπίδα μας από αυτά που μας ενοχλούν και ένα πολιτικό statement που μας επηρεάζει βαθιά, ακόμη κι αν δεν το συνειδητοποιούμε.